Dave Vanderheijden is geboren in Heerlen waar hij tijdens zijn jeugd al viel voor hiphop. Omdat er in zijn ogen veel te weinig verslag werd gedaan van wat toen nog een subcultuur was, richtte hij in 1999 de website hiphopinjesmoel.com op. Daaruit kwam al snel Stichting HIJS voort, dat vanuit het hoofdkwartier in Rotterdam de Nederlandse straatcultuur stimuleert. Naast die site bestiert de stichting inmiddels platforms als street art-productiehuis Rewriters010 en het internationaal gerenommeerde POW! WOW! Rotterdam.
Je kunt ook volgen op Youtube, Instagram, Facebook.
Voor ons is het een beetje dubbel. Ons grootste project van het jaar is normaalgesproken Pow Wow Rotterdam, het festival. Daar had de pandemie heel veel impact op. We hebben denk ik wel 8 of 9 scenario’s uitgewerkt omdat het tot op het laatste moment onduidelijk bleef wat er op welk moment wel en niet zou mogen. Dat was wel heftig. Als team hebben we zelfs een minimaal scenario bedacht wat sowieso plaats had kunnen vinden. Zelfs al was de situatie erger uit de hand gelopen dan in het begin van 2020.
Dat minimale scenario zou een guerilla editie zijn geweest. Een festival zonder aankondiging. In dit scenario gingen we er van uit dat het hele programma plaats zou vinden in de openbare ruimte. Wij redeneerde eigenlijk heel simpel: buiten waren schilders en bouwvakkers gewoon aan het werk, dus wij konden buiten ook gewoon aan het werk.
Gelukkig hebben we meer uit kunnen voeren dan alleen het minimale scenario. Pow Wow Rotterdam heeft gewoon een festival gevoel gekregen, mede doordat we in de juiste tijd van het jaar vielen. 12 September was precies tussen 2 lockdowns in. Twee weken daarna kwamen we in de tweede lockdown en mochten we niets meer. Wat dat betreft hebben we geluk gehad.
Artist: Tymon de Laat
Ondanks de gelukkige tijdsplanning hebben we alsnog veel maatregelen getroffen. We hebben cirkels gemaakt in het park waar mensen op 1,5 meter afstand konden zitten en er waren veel hand sanitizers aanwezig. De tours in groepsverband hebben we niet door laten gaan. Die kon je in plaats daarvan zelfstandig volgen via de app. Ook hadden we maar één activiteit binnen. Een binnentour. Daar hebben we tijdsloten voor ingesteld. De line-up bestond overigens alleen uit Nederlandse kunstenaars.
Naast het festival hebben we als organisatie (Hiphop In Je Smoel red.) natuurlijk nog andere programma’s lopen. Daarop had het afgelopen jaar zelfs veel positieve invloed! Sterker nog, we hebben ons meest succesvolle jaar gedraaid. Dat is best wel gek als je kijkt naar de culturele sector in zijn geheel. Dat komt voor het overgrote deel omdat wij als organisatie geen fysiek podium hebben, geen fysieke zaal. We kunnen overal heen bewegen, dingen doen. Zowel online als offline. Zo kregen we bijvoorbeeld ook veel aanvragen voor kunstprojecten in de openbare ruimte.
“We hebben ons meest succesvolle jaar gedraaid. Dat is best wel gek als je kijkt naar de culturele sector in zijn geheel.”
En we hebben ons bezig gehouden met educatie. Waar onze eerder geplande educatie projecten niet door konden gaan hebben we in samenwerking met de Bibliotheek een nieuw online educatie programma gerealiseerd. Ook daar hebben we heel veel positieve reacties op gehad. In het traject gebruiken we hiphop als vehikel voor taal en burgerschap. Dat werd heel goed opgepikt toen ook de scholen in lockdown gingen.
Wat betreft Pow Wow, laat ik het zo zeggen, willen we heel graag dat muziek podium. Dat miste we vorig jaar. Muziek blijft voor ons overkoepelend. Het brengt mensen bij elkaar. Zonder muziek bijna geen festival, zou je kunnen zeggen. We hopen dat het dit jaar wel onderdeel van het festival gaat kunnen zijn. Het staat zelfs allemaal al geprogrammeerd! Hopelijk hoeven we het niet weer af te gelasten.
Grotendeels wel. Ook om hun een hart onder de riem te steken. Het voordeel is dat we vorig jaar niets hebben gecommuniceerd wat betreft muziek. Dus voor het publiek zal het nog steeds als nieuw aanvoelen.
De namen die we vorig jaar wilde programmeren zijn nog steeds relevant. Sommige namen zijn zelfs nog relevanter geworden. Wat dat betreft waren we onze tijd een beetje vooruit.
Nee. We zijn een festival waar veel gemeenschapsgeld in zit. Dat moet wel te verantwoorden zijn. Als je een flink bedrag uitgeeft aan een muziekprogramma en je maar 100 mensen toe mag laten is dat niet in evenwicht. Daar zijn we wel heel streng op.
Vorig jaar mochten we 250 mensen gelijktijdig in het park hebben. We hebben toen niet gewerkt met specifieke tijdsloten in het park. Het park was gewoon open. Je kon eten en drinken en chillen in het park, genieten van de kunst en wat muziek op de achtergrond. Als we nu een echt muziekprogramma lanceren heb je te maken met grotere groepen mensen die naar binnen willen. Dat is een ander verhaal en ga je niet eens redden met een limiet van 250. Het wordt spannend, maar we gaan het zien.
Artist: Mr. June
Dat het mensen raakt. Dat het een emotie oproept. Wat ik specifiek heel mooi vind aan street art, waar wij ons dan voornamelijk mee bezig houden, is dat het misschien wel de meest laagdrempelige kunstvorm is die er bestaat. Het is in de openbare ruimte. Je hoeft er geen kaartje voor te kopen. Tijdsloten zijn er ook niet. Ik noem het altijd maar het museum zonder openingstijden. Je kan er alle tijden van de dag van genieten.
Klassieke kunsten blijven toch een elitair imago houden. Vaak moet je hoog opgeleid zijn om het te begrijpen, dat wordt vaak gezegd door mensen die in zo’n type museum werken. Met street art is dat gewoon niet zo. Of ik nu met mijn zoon van 8 naar een muurschildering ga kijken of ik kijk met mijn vader of moeder, die allebeilaag opgeleid zijn, of een kunsthistoricus: je bekijkt het dan van 3 verschillende invalshoeken zonder dat de ene invalshoek beter is dan de andere. Iedereen ziet er iets anders in en dat is juist de kracht.
Artist: Nasbami
Street art is echt voor iedereen. Dat is wat we met Pow Wow nastreven. We gaan bewust naar de wijken toe waar kunst niet vanzelfsprekend is. Die mensen die daar wonen komen over het algemeen nooit in een museum. Je kunt je afvragen waarom niet. Misschien vinden ze het wel tof en hebben ze er alleen het geld niet voor of zijn ze er nog nooit mee in aanraking gekomen.
“Ik noem het altijd maar het museum zonder openingstijden. Je kan er alle tijden van de dag van genieten.”
In het laatste geval weten ze niet wat het ze op kan leveren of voor ze kan doen. Dat is ook een van de drijfveren geweest om met Pow Wow te beginnen. We zijn van mening dat deze kunstvorm zo laagdrempelig is dat iedereen er iets mee kan. De afgelopen 3-4 jaar hebben we hele mooie gesprekken en discussies gevoerd met de bewoners van die wijken. Samen kijken naar street art is heel anders dan, even kort door de bocht, kijken naar een Rembrand in het Rijksmuseum.
Als je ziet wat er gebeurd in de stad denk ik dat Rotterdam een van de (of misschien wel dé) street art stad van Nederland is. Ik kijk dan even naar het totaalplaatje: Het aantal muurschilderingen, aantal kunstprojecten maar ook het aantal kunstenaars. Rotterdam heeft belachelijk veel en getalenteerde street art kunstenaars. We hebben bijvoorbeeld een aantal weken geleden een open-call gedaan voor een muurschildering die we gepland hebben voor deze zomer. We hebben 53 reacties gehad van Rotterdamse kunstenaars.
Ook staan we als stad al op de internationale kaart. Maar het kan altijd beter. Ik zou graag zien dat we in dezelfde adem worden genoemd als Parijs, Londen en Berlijn. Dat zou gewoon heel tof zijn.
“Rotterdam heeft belachelijk veel en getalenteerde street art kunstenaars.”
Een ander iets waar ik naartoe wil werken is dat street art wordt overwogen bij het begin van stedelijke ontwikkeling. Op dit moment wordt street art voornamelijk ingezet op het moment dat er een soort verloedering optreed. Wat ik wil is bijvoorbeeld dat een architect, van ik noem maar even de Zalmhaven Toren, street art gelijk in overweging zou nemen. Dat hij/zij het integreert in zijn of haar ontwerp. Waarom niet? Waarom wordt het pas interessant als een gebied verloederd? Je kan het ook gewoon voor zijn. Op mooie panden, in mooie wijken. Ik zou het tof vinden als het op de lange termijn die kant op gaat. Het niveau is super hoog. Dus dat kan echt.
Wat ik uiteindelijk ook hoop is dat street art, en vooral de kunstenaars, de waardering krijgen binnen de culturele sector. Dat ze op dat podium staan als gevierde beeldende kunstenaars. Dat is nu nog lang niet het geval. Je merkt in gesprek met fondsen bijvoorbeeld dat ze street art projecten nog steeds niet begrijpen. Ze scheren het snel over een kam met graffiti en dat heeft per definitie al een negatief imago. Wij kijken daar heel anders naar.
