Je kunt er bijna niet meer onder uit. Met de komst van smartphones heeft bijna iedereen een camera en zo sta je - vaak zonder dat je het weet - op social media. Mag dat wel?
Het volledige antwoord is complex en flexibel. We hebben hier te maken met een portret wat niet in opdracht is gemaakt. In beginsel mag iedereen zonder overleg een foto publiceren op social media waar jij (herkenbaar) op staat, zolang hij is gemaakt in de openbare ruimte. Wel heeft iedereen rekening te houden met het auteursrecht, portretrecht en de AVG.
Je kunt je beroepen op het portretrecht als jij denkt dat je een redelijk belang hebt bij het verwijderen van de foto waar jij herkenbaar op staat. Daarvoor kijken we naar de schending van privacy en eventueel commercieel gebruik van de foto.
- Als jij niet de ‘focus’ bent van de foto. Bijvoorbeeld: er staan ook nog andere mensen op de foto en de foto draait niet (alleen) om jou.
- Als de foto een nieuwswaarde heeft die groter is dan het belang van jouw portretrecht.
Wil je er meer over lezen? Kijk dan op de website van De Stichting Federatie Auteursrechtbelangen of bijvoorbeeld Dutch Photographers.
- Als jij negatieve gevolgen ondervindt van het publiceren van de foto waar jij herkenbaar op staat. Dit is privé belang.
- Als jij bekend (genoeg) bent. BN’ers kunnen hun portret over het algemeen exploiteren voor bijvoorbeeld reclamedoeleinden. Dit noemen we commercieel belang.
Omdat er bij portretrecht veel verschillende factoren mee kunnen spelen vinden er regelmatig rechtszaken plaats. Want waar ligt de grens precies als we het hebben over privé? Wie is er 'bekend genoeg'? En wanneer heeft een foto genoeg nieuwswaarde?
Fotografeer jij regelmatig in de openbare ruimte? Dan is mijn advies: gebruik je gezonde verstand en probeer je te verplaatsen in de mensen die je fotografeert. Zou je het zelf fijn vinden om zo op een foto te staan die wordt gepubliceerd? Krijg je de kriebels? Dan weet je genoeg! Niet fotograferen en/of niet publiceren!
Wist je dat: portretrecht niet alleen is gebaseerd op het gelaat? Ook een typerende lichaamshouding, bepaalde attributen of de omgeving kunnen een rol spelen. Dus, is jouw gezicht onherkenbaar gemaakt, maar is jouw identiteit kenbaar gemaakt door andere aspecten uit de afbeelding? Dan kan het toch zijn dat er sprake is van portretrecht.